21 Mar. 2014

AUTO "NA MIARĘ"

Porada specjalisty:
Nie wszystkie samochody w równym stopniu nadają się do adaptacji dla osób niepełnosprawnych. Na przykład sprzęgło automatyczne z siłownikiem pneumatycznym przeznaczone jest ze względów technicznych do samochodów z silnikami benzynowymi. Innym problemem jest wyposażenie opcyjne - klimatyzacja, ABS, wspomaganie kierownicy, a szczególnie instalacja gazowa. W niektórych modelach urządzenia te montowane są w ten sposób, że uniemożliwiają założenie specjalistycznego osprzętu. Jeśli kupujemy samochód, który nie jest fabrycznie przystosowany do prowadzenia przez osoby niepełnosprawne, niezbędna jest wcześniejsza konsultacja z serwisem, który będzie dokonywał adaptacji.
 

Rodzaj auta zależy od niepełnosprawności

Z punktu widzenia osób przystosowujących samochody, niepełnosprawnych kierowców można podzielić pod względem upośledzenia narządów ruchu na dwie grupy: z niesprawnymi kończynami dolnymi - amputacją lub niedowładem jednej z nóg lub obydwu oraz z niesprawnymi kończynami górnymi. Na polskim rynku dostępnych jest wiele urządzeń, które osobom o różnych rodzajach niepełnosprawności pomagają w prowadzeniu aut:

SPRZĘGŁO AUTOMATYCZNE -  przeznaczone głównie do samochodów użytkowanych przez osoby z niedowładem lub po amputacji lewej nogi (zwykle obsługującej sprzęgło) lub obu nóg. Najważniejszym elementem urządzenia jest siłownik podciśnieniowy, który zastępuje pracę lewej nogi, powodując wysprzęglenie - kiedy kierowca dotyka dźwigni zmiany biegów lub zasprzęglenie - po zdjęciu ręki z dźwigni zmiany biegów i dodania gazu. Występuje wiele wersji tych urządzeń - z siłownikami pneumatycznymi, hydraulicznymi oraz elektrycznymi.

RĘCZNY STEROWNIK SPRZĘGŁA - urządzenie, które pozwala na ręczną obsługę sprzęgła, przeznaczone dla osób z dysfunkcją lewej nogi. Działa na zasadzie dźwigni z automatyczną blokadą, poprzez którą wciskamy pedał sprzęgła. Zablokowanie dźwigni pozwala na zmianę biegu. Jednoczesne operowanie pedałem gazu i odpowiednie zwalnianie nacisku dźwigni pozwala na ruszanie z dynamiką zgodną z życzeniem kierowcy.

RĘCZNY GAZ-HAMULEC - RGH-I - obecnie stosowany jest coraz rzadziej ze względu na krótką trwałość techniczną. Był on montowany w samochodach dla osób z niedowładem lub po amputacji jednej lub obu nóg. Podstawą urządzenia jest dźwignia sterująca umieszczona pod kołem kierownicy, połączona teleskopowym popychaczem z pedałem hamulca, a zakończona rękojeścią z pokrętłem (manetka typu motocyklowego). Odpychanie dźwigni do przodu wywołuje efekt hamowania pojazdu, a obrót rękojeści przyspieszenie.

RĘCZNY GAZ - HAMULEC - RGH-II - odmiana modułu RGH, dźwignia sterująca umieszczona jest w pobliżu tunelu dźwigni zmiany biegów. Zasady jej działania są analogiczne jak w przypadku modelu RGH-I. W sprzedaży jest dostępne również urządzenie RGH-III, które nie wymaga ruchu obrotowego gałką, wystarcza jej nacisk, co ma wielkie znaczenie dla tetrapiegików.

Urządzenia pomocnicze

• przedłużenia pedałów - wiele wersji, montaż czasowy i na stałe z odpowiednimi podestami 
• przeniesienie przełącznika świateł i kierunkowskazów na prawą rękę, możliwość dodatkowego sterowania tymi funkcjami poprzez "pilota-centralkę" 
• przeniesienie przełącznika wycieraczek na lewą rękę 
• przeniesienie dźwigni hamulca pomocniczego na lewą rękę 
• przeniesienie pedału gazu na lewą stronę 
• umieszczenie foteli: kierowcy i pasażera na obrotowej podstawie 
• dodatkowe uchwyty na kierownicy umożliwiające prowadzenie samochodu jedną ręką - pełny obrót kierownicy, bez odrywania ręki - dostępne w wielu wersjach, np. dla tetraplegików, lub osób z amputowaną dłonią 
• dodatkowe uchwyty pomocne przy wsiadaniu i wysiadaniu z samochodu

Urządzenia do przewozu

• podłokietniki przy fotelach 
• trzypunktowe pasy bezpieczeństwa dla osób mających problemy w utrzymaniem równowagi 
• elektrycznie podnoszone-opuszczane oparcia foteli, możliwość regulacji innych elementów siedziska 
• dodatkowe składane stopnie przy tylnych lub bocznych drzwiach z elektrycznym i mechanicznym sterowanie, 
• montaż foteli na szybkozłączach, umożliwiających niekłopotliwe umieszczanie na ich miejscu wózka inwalidzkiego 
• windy lub najazdy załadunkowe dla wózka z pasażerem z możliwością elektrycznego obniżenia wysokości samochodu o ok. 20 cm 
• "żurawiki" - ułatwiające załadunek wózka do bagażnika lub bagażniki dachowe z opcją automatycznego załadunku wózka 
• elementy podnoszące komfort jazdy: indywidualne oświetlenie do czytania, dodatkowe półki na bagaż podręczny, rozkładane stoliki na oparciach foteli czy indywidualna klimatyzacja.

Oprzyrządowanie fabryczne dla kierowców niepełnosprawnych

Wiele firm motoryzacyjnych działających na polskim rynku ma w swojej ofercie samochody z automatyczną skrzynią biegów. Jednak każdy klient niepełnosprawny, który kupuje nowe auto i chce je adaptować do swoich potrzeb, zostaje skierowany do warsztatu, który specjalizuje się w dostosowywaniu dla potrzeb osób niepełnosprawnych poszczególnych marek samochodów.

Ceny urządzeń mogą się wahać w zależności od ich pochodzenia (krajowe lub importowane) oraz regionu, gdzie znajduje się warsztat.

Pomoc techologiczna montowana w autach:

SYSTEM WSPOMAGANIA PARKOWANIA - ułatwiający ustawianie auta oraz wykonywanie manewrów w ciasnych miejscach. Polecany szczególnie dla osób po urazach odcinka szyjnego kręgosłupa. Najprostszy układ to dwa czujniki w zderzaku sygnalizujące dźwiękowo zbliżanie się do przeszkody podczas cofania. Układy rozbudowane dodatkowo wyposażone są w kamerę i monitor.

WYCIERACZKI Z CZUJNIKIEM OPADÓW - w ciągu dziesiątych części sekundy od zarejestrowania opadów deszczu, śniegu czy gradu czujnik automatycznie uruchamia wycieraczkę.
STEROWANIE ELEKTRONICZNE - pozwala na koordynowanie JEDNĄ DŹWIGNIĄ wszystkich funkcji koniecznych do prowadzenia samochodu - ruszanie, przyspieszanie, hamowanie, a także zmianę kierunku jazdy. Pojawił się też aparat umożliwiający prowadzenie auta poprzez STEROWANIE jego funkcji pomocniczych GŁOSEM.

STANOWISKO DLA WÓZKA ZAMIAST FOTELA KIEROWCY - To rozwiązanie techniczne zajmuje, niestety, dużo miejsca i wymaga odpowiedniego przystosowania samochodu i wózka. Rzadko albo w ogóle nie jest stosowane w małych autach osobowych, a dość popularne jest w dużych, rodzinnych samochodach typu VAN.
CANEWIRE* - poręczny przełącznik sterujący funkcjami dodatkowymi samochodu - wycieraczkami, migaczami, światłami, klaksonem itp.
T-BOX* - urządzenie umożliwiające wezwanie natychmiastowej pomocy poprzez nadajnik GPS.

*nazwy urządzeń w języku niemieckim