Naukajazdy.pl - Serwis dla kursantów i ośrodków szkolenia kierowców.


Co to jest ubezpieczenie OC?

Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem tych pojazdów jest najpowszechniej występującym rodzajem ubezpieczenia obowiązkowego. Z tytułu tego ubezpieczenia przysługuje odszkodowanie, jeżeli sprawca zdarzenia to znaczy posiadacz bądź kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub też utrata, zniszczenie bądź uszkodzenie mienia. Z ubezpieczenia tego ubezpieczyciel jest zobowiązany wypłacić odszkodowanie za szkodę spowodowaną przez każdą osobę kierującą tym pojazdem, a więc także przez osobę, która nielegalnie weszła w posiadanie pojazdu. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu uważa się również szkodę powstałą: przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu, bezpośrednio przy załadowywaniu i rozładowywaniu pojazdu, podczas zatrzymania, postoju lub garażowania. Do zawarcia umowy tego ubezpieczenia zobowiązani są posiadacze pojazdów mechanicznych: najpóźniej w dniu rejestracji pojazdu mechanicznego, z wyjątkiem pojazdów historycznych, przed wprowadzeniem do ruchu pojazdów wolnobieżnych, z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa, oraz pojazdów historycznych, przed przekroczeniem granicy, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym wprowadzonym do ruchu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej nie posiada ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, przed wprowadzeniem do ruchu pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego motoroweru i przyczepy, które nie zostały zarejestrowane, przed wprowadzeniem do ruchu pojazdów wolnobieżnych, z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa, oraz pojazdów historycznych, które nie zostały dopuszczone do ruchu, przed wprowadzeniem do ruchu pojazdów zarejestrowanych za granicą, niedopuszczonych do ruchu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, najpóźniej w dniu ustania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, najpóźniej w dniu rozwiązania się dotychczasowej umowy. Jeżeli umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest zawierana przed rejestracją pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru i przyczepy, posiadacz pojazdu mechanicznego, na żądanie zakładu ubezpieczeń, jest obowiązany przedstawić zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego tego pojazdu lub wyciąg ze świadectwa homologacji albo odpis decyzji zwalniającej z konieczności uzyskania homologacji na dany pojazd mechaniczny. Nabycie nowego samochodu W przypadku nabycia samochodu fabrycznie nowego u autoryzowanego przedstawiciela firmy motoryzacyjnej, w zasadzie nie istnieje żadne poważniejsze ryzyko związane z naruszeniem określonych przepisów prawa ubezpieczeniowego. Funkcjonujący z reguły na terenie salonu samochodowego przedstawiciel firmy ubezpieczeniowej dopilnuje, aby nowy pojazd nie opuścił firmy przed zawarciem przez nowego posiadacza określonych umów ubezpieczeń, w tym umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC. W odniesieniu do umów ubezpieczeń dobrowolnych (AC, NW, Assistance), możliwym jest oczywiście ich zawarcie dopiero w momencie bezpośrednio poprzedzającym odbiór pojazdu i rozpoczęcie jego użytkowania. Jednakże w przypadku umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC, nic nie zwalnia nowego posiadacza pojazdu z obowiązku jej zawarcia najpóźniej w dniu zarejestrowania tego pojazdu. Odbiór pojazdu może być z różnych przyczyn przesunięty w czasie (np. instalacja dodatkowego wyposażenia lub urządzeń zabezpieczających, itp.), co jednak nie zmienia faktu, że jeżeli pojazd został zarejestrowany, to na jego posiadaczu ciąży obowiązek zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC najpóźniej w tym właśnie dniu. Powody ewentualnej zwłoki z zawarciem umowy ubezpieczenia są nieistotne z punktu widzenia oceny zasadności nałożenia opłaty (karnej) za niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia. Istotne natomiast dla wymiaru opłaty pozostaje okres zwłoki w zawarciu umowy takiego ubezpieczenia, ponieważ od okresu zwłoki w zawarciu umowy ubezpieczenia zależy wysokość opłaty za brak ubezpieczenia. Nabycie używanego samochodu Nabycie samochodu używanego stawia przed jego nabywcą potrzebę dopełnienia szeregu czynności. Poza koniecznością sprawdzenia (dla własnego bezpieczeństwa) stanu technicznego pojazdu, legalności jego pochodzenia oraz legalności dokumentów związanych z jego posiadaniem (dowód rejestracyjny, karta pojazdu), niezmiernie ważną okolicznością jest również sprawdzenie, czy w chwili transakcji dotychczasowy posiadacz pojazdu legitymuje się ważną polisą obowiązkowego ubezpieczenia OC. Jeżeli zbywca nie legitymuje się ważnym dowodem tego ubezpieczenia, nabywca decydując się na zakup pojazdu musi pamiętać, że ciąży na nim obowiązek zawarcia umowy tego ubezpieczenia najpóźniej w dniu nabycia pojazdu i to niezależnie od faktu czy istniały ku temu fizyczne możliwości. Jeżeli natomiast zbywca pojazdu posiadał ubezpieczenie w zakresie OC, na nabywcę przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa taka ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. W razie nie wypowiedzenia przez nabywcę pojazdu umowy ubezpieczenia we wspomnianym terminie, zakład ubezpieczeń dokonuje ponownej kalkulacji należnej składki z tytułu udzielonej ochrony ubezpieczeniowej, poczynając od dnia nabycia pojazdu, z uwzględnieniem zniżek przysługujących nabywcy oraz zwyżek go obciążających. Do obowiązków zbywcy należy przekazanie oprócz wymaganych dokumentów pojazdu również dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia OC oraz do powiadomienia zakładu ubezpieczeń, w terminie 30 dni od dnia zbycia pojazdu mechanicznego, o fakcie zbycia tego pojazdu i o danych osobowych nabywcy. Konsekwencje braku OC W razie niedopełnienia obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów i rolników oraz ubezpieczenia budynków rolniczych w terminach przewidzianych ogólnymi warunkami ubezpieczenia, na podmiot niedopełniający tego obowiązku nakładana jest opłata przewidziana w art. 88 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wniesienie opłaty nie zwalnia jednak z obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia. Konsekwencje finansowe są znacznie poważniejsze, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym albo rolnik prowadzący gospodarstwo rolne spowodował szkodę innym osobom, a Fundusz wypłacił poszkodowanym należne odszkodowanie. Kwota wypłaconego przez Fundusz odszkodowania podlega bowiem zwrotowi. Dochodzenie przez Fundusz zwrotu odszkodowania (regresu) w razie braku dobrowolnej jego zapłaty następuje w drodze postępowania sądowego. Kwota dochodzonego roszczenia ulega zwiększeniu o przysługujące Funduszowi odsetki za zwłokę, jak też koszty prowadzonego postępowania sądowego. Dochodzenie opłaty za niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia obowiązkowego - przy braku dobrowolnej wpłaty - prowadzone jest w trybie egzekucji administracyjnej. Podstawy prawne Rozdział 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152). Do umów ubezpieczenia obowiązkowego, w sprawach nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.